การขยายพันธุ์พืช
การขยายพันธุ์พืชจัดว่ามีความสำคัญในการปลูกพืช
เพราะขั้นตอนแรกของการเพาะปลูกต้องมีต้นกล้าพืชเสียก่อน
การเลือกวิธีการขยายพันธุ์พืชที่เหมาะสมจะทำให้สามารถผลิตต้นกล้าได้ตามปริมาณและคุณภาพที่ต้องการ
ซึ่งเป็นผลไปถึงคุณภาพหรือปริมาณของผลผลิตของพืชนั้นๆ นอกจากนี้การขยายพันธุ์พืชยังมีความสำคัญในด้านการอนุรักษ์พันธุ์พืชที่หายากหรือใกล้จะสูญพันธุ์
ซึ่งทำได้หลายวิธี เช่น "การเพาะเมล็ด ปักชำ ตอนกิ่ง ติดตา ทาบกิ่ง เสียบยอด
การแยกหน่อ และการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ"เป็นต้น
การขยายพันธุ์พืชมีดังนี้ คือ
1.การเพาะเมล็ด
เป็นการขยายพันธุ์ที่ง่ายและประหยัดที่สุด
แต่ก่อนที่จะเพาะเมล็ดนั้นจะต้องรู้ว่าเมล็ดที่จะเพาะมีการพักตัวหรือไม่
เปลือกเมล็ดหนาหรือบาง เมล็ดพืชแต่ละชนิดมีอายุการงอกแตกต่างกัน
วัสดุที่ใช้เพาะเมล็ดต้องมีความร่วนซุยและอุ้มน้ำได้ดี
โดยส่วนมากใช้วัสดุเพาะที่มีส่วนผสมของทราย+ขี้เถ้าแกลบ+ดินร่วน อัตราส่วน 1:1:1
ใส่ในกระบะเพาะ
เมื่อเมล็ดงอกจนมีใบจริงแล้วจึงย้ายปลูกลงกระถางหรือถุงพลาสติกต่อไป
พืชที่นิยมขยายพันธุ์ด้วยวิธีนี้ ได้แก่ พืชตระกูลหมาก ตระกูลปาล์ม เป็นต้น
2.การแยกหน่อ
เป็นการขยายพันธุ์สำหรับพืชที่มีหน่อหรือมีลำต้นใต้ดิน
โดยแยกหน่อที่เกิดรอบๆ ต้นแม่
และต้องระวังในการขุดหรือตัดแยกอย่าให้หน่อหักหรือช้ำ และต้องมีรากติดมาด้วยเสมอ
พืชที่นิยมขยายพันธุ์ด้วยวิธีนี้ ได้แก่ พืชตระกูลหมาก ตระกูลปาล์ม และตระกูลกล้วย
เป็นต้น
3.การปักชำ
เป็นการขยายพันธุ์โดยนำเอาส่วนของพืชที่มีความสามารถในการเกิดรากและเจริญเติบโตเป็นต้นใหม่ได้
การขยายพันธุ์โดยการปักชำนี้มีอยู่ 3 วิธี คือ การปักชำกิ่งหรือลำต้น โดยกิ่งที่จะชำนั้นต้องเป็นกิ่งที่ไม่แก่และไม่อ่อนจนเกินไป
อีกวิธีหนึ่ง คือ การปักชำใบ โดยใช้ส่วนต่างๆ ของใบ เช่น แผ่นใบ ส่วนของใบ ใบที่มีตาติด และก้านใบ
นิยมใช้กับพืชที่มีใบใหญ่ หนา หรืออวบน้ำ และวิธีปักชำอีกวิธีหนึ่ง คือ การปักชำราก สามารถทำได้กับพืชบางชนิดเท่านั้น
เช่น สน โดยรากที่จะนำมาปักชำต้องเป็นรากที่สมบูรณ์ไม่มีโรคและแมลงรบกวน
4.การตอนกิ่ง
วิธีการทำให้กิ่งพืชออกรากในขณะอยู่ติดกับต้นแม่
เมื่อกิ่งตอนนั้นออกรากดีแล้ว จึงตัดไปปลูกต่อไปการตอนกิ่งเป็นการตัดท่อลำเลียงอาหารของพืชส่วนท่อน้ำยังมีอยู่ตามปกติจึงทำให้กิ่งที่ทำการตอนได้รับน้ำอยู่ตลอดเวลา
ด้วยเหตุนี้จึงทำให้กิ่งตอนสดอยู่เสมอจนกว่าจะออกรากการออกรากของกิ่งตอน
จะขึ้นอยู่กับความชื้น การถ่ายเทอากาศ และระดับอุณหภูมิที่เหมาะสม
แต่ถ้าปล่อยให้ดินหรือวัสดุหุ้มกิ่งแห้งโดยมิได้ดูแล
ย่อมจะเป็นอุปสรรคต่อการเกิดรากได้เช่นกัน ดังนั้น ฤดูกาลที่เหมาะสมที่สุดในการตอนกิ่ง ควรเป็นฤดูฝน
ครูมีคลิป VDO การปักชำชะอมให้นักเรียนให้ดูกันนะคะ
ขอขอบคุณเจ้าของคลิปจาก
ดาว บ้านนา Villager
นักเรียนคงได้รับความรู้เกี่ยวกับการขยายพันธุ์พืชแล้วนักเรียนสามารถนความนำความรู้ไปใช้ในชีวิตประจำวันได้นะคะนักเรียนลองปลูกพืชเองแบบง่ายๆได้